ေမတၱာ ၊ ေစတနာ ႏွင့္ ပညာအရင္းခံမွသာ ေအာင္ျမင္ေသာအလုပ္

ငယ္ငယ္ကတည္းက က်န္းမာေရး မၾကာခဏဆိုသလို ခ်ဴ ခ်ာတတ္တဲ့ ကၽြန္မတစ္ေယာက္ ေဆး႐ံုသို႔ တစ္ေခါက္ေရာက္ရျပန္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအလည္ျပန္တုန္း စားခ်င္တာေတြ စားခ်င္တဲ့ဆိုင္ေတြမွာ စားခဲ့တဲ့ကၽြန္မတစ္ေယာက္ စကၤာပူျပန္လာတဲ့ ေလယာဥ္ေပၚမွာ အန္ၿပီးဖ်ားတာ ရက္သတၱပတ္တပတ္လံုးလည္းဖ်ား ၊ မစားမေသာက္ခ်င္လို႔ မစားမေသာက္နဲ႔ ကိုယ္အေလးခ်ိန္လည္း တပတ္အတြင္း  ႏွစ္ကီလိုေလာက္က်သြားၿပီး မသကၤာလို႔ နီးရာေဆးခန္းကဆရာဝန္ျပေတာ့ ဆရာဝန္ကစမ္းသပ္စစ္ေဆးၿပီး ေဆး႐ံုတက္ဖို႔ ေဆးစာခ်က္ခ်င္းေရးေပးပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ စကၤာပူေဆး႐ံုကို ကၽြန္မခ်က္ခ်င္း ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။

ပထမေတာ့ Observation Room မွာ နာရီပိုင္းထား ဆီးစစ္ ၊ ေသြးစစ္နဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ၿပီး ကုသမႈအခ်ိဳ႕ စတင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာေရာဂါေၾကာင့္ ကၽြန္မဒီလိုျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ အေျဖေတာ့ မသိရေသးပါဘူး။  ေဆး႐ံုတက္ဖို႔ ေသြးေၾကာေတြထဲ အပ္ေတြလည္း အဆင္သင့္ထည့္ၿပီး ေဆး႐ံုကေပးတဲ့ ဝတ္စံုလည္း ဝတ္ၿပီးအဆင္သင့္နဲ႔ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီေန႔က ကၽြန္မက်န္းမာေရး ဘာမွထူးထူးျခားျခားမဆိုးရြားလာဘဲ အဖ်ားက်ေဆးအရွိန္ေတြေၾကာင့္ အဖ်ားလည္း အေတာ္ၾကာက်သြားခဲ့တာမို႔ အိမ္ျပန္ခြင့္ရခဲ့တယ္။

ေနာက္တေန႔မနက္ပိုင္းမွာ ေဆး႐ံုကကၽြန္မကိုဖုန္းဆက္ေခၚၿပီး ေဆး႐ံုအျမန္ဆံုးလာတက္ဖို႔ေျပာပါတယ္။ ကၽြန္မရဲ႕ေသြးထဲမွာ ဘက္တီးရီးယားေတြကို စစ္ေဆးေတြ႔ရွိရတာမို႔ ဒီဘက္တီးရီးယားေတြ ဘယ္ကလာတယ္ဆိုတာကို အျမန္ဆံုးရွာၿပီး ဒီဘက္တီးရီးယားေတြကို သုတ္သင္ရွင္းလင္းရမယ္ေပါ့။ ဒီလိုနဲ႔ ကၽြန္မေဆး႐ံုတက္ခဲ့ရတယ္။

ပထမဆံုး ျပင္ပလူနာဌာနမွာ ၂၄နာရီထားပါတယ္။ ကၽြန္မကိုထားတဲ့ ျပင္ပလူနာဌာနမွာ ခုတင္၁၀လံုးရွိပါတယ္။ ဒါကလည္း လူနာက တစ္ေယာက္တည္းအခန္းယူမလား ၊ အမ်ားနဲ႔ေနမလားဆိုတာကို ေရြးခ်ယ္ရတာပါ။ ကၽြန္မက အမ်ားနဲ႔ေနဖို႔ ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာပါ။ ေရာက္တုန္းေရာက္ခိုက္ စကၤာပူေဆး႐ံုဆိုတာကို စပ္စုခ်င္ေသးတယ္ေလ။

ကေလးေမြးတုန္းတေခါက္ေလာက္ပဲ စကၤာပူမွာ ေဆး႐ံုတက္ဖူးတာဆိုေတာ့ အျခားေရာဂါနဲ႔တက္တဲ့အခါ ဘယ္လိုလူနာေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုရမလဲ ၊ ဘယ္လိုထူးျခားမႈေတြရွိေနမလဲ ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ဘာေတြ ကြာျခားေနမလဲဆိုတာကို သိခ်င္ခဲ့တာပါ။ ကၽြန္မကိုထားတဲ့ ျပင္ပလူနာဌာနမွာ အငယ္ဆံုးလူနာက ကၽြန္မတစ္ေယာက္တည္းပါ။ က်န္တဲ့အရြယ္ေတြက အသက္(၅၀)ေက်ာ္ကေန (၈၀)ေက်ာ္အရြယ္အထိ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိၾကပါတယ္။

ကၽြန္မရဲ ႔ခုတင္ေျခရင္း ဟိုဘက္နံရံမွာ ကၽြန္မ အား ၊ ဘား ၊ မား လို႔ နာမည္ေပးထားတဲ့ အဖြားတစ္ေယာက္ရယ္ ၊ ကၽြန္မရယ္ပဲ ခုတင္နား လူနာေစာင့္မရွိတာ။ က်န္တဲ့လူနာေတြက ညအိပ္ခ်ိန္ကလြဲရင္ အိမ္ကလာၿပီး အေဖာ္လုပ္ၾကတယ္။ ည(၈)နာရီေက်ာ္ဆို ျပန္ၾကတယ္။ ကၽြန္မအမ်ိဳးသားက ကၽြန္မသမီးေလးၾကည့္ေနရလို႔ ကၽြန္မကို လာမေစာင့္ႏိုင္ဘူး။ သမီးေလးကိုလည္း ေဆး႐ံုကို ဘာေရာဂါမွန္းမသိတဲ့ လူနာေတြၾကား မေခၚလာေစခ်င္လို႔ ကၽြန္မအနားမွာ လူနာေစာင့္မရွိတာပါ။

အား ဘား မား လို႔ ကၽြန္မနာမည္ေပးထားတဲ့အဖြားက  ခန္႔မွန္းအသက္ (၈၀)ေက်ာ္ေလာက္ရွိမယ္။ မ်က္လံုးေတြက အၿမဲ ပတ္ဝန္းက်င္ကိုေဝ့ဝိုက္ၾကည့္ေနေပမယ့္ ဘာမွျမင္ရပံုမေပၚဘူး။ သူ႔ဘာသာသူလည္း မထႏိုင္ဘူး။ အသိလည္းကပ္ေနတဲ့ပံုမရွိဘူး။ နာရီပိုင္းေလာက္ ခဏေလး အိပ္ေပ်ာ္ေနခ်ိန္ကလြဲရင္ အၿမဲတမ္း အား ဘား မား ဆိုၿပီး ေယာင္ ေယာင္ ေအာ္ေနတတ္တာ။ ဒါေၾကာင့္ အား ဘား မားလို႔ နာမည္ေပးထားတာ။ ဒီဝါ့ဒ္ထဲ စေရာက္စကေတာ့ ညပိုင္းမို႔ ကိုယ္က အအိပ္လည္းဆတ္ ၊ လက္ႏွစ္ဘက္လံုးမွာ ပိုက္ေတြနဲ႔သြင္းထားတဲ့ ေဆးရွိန္ေတြေၾကာင့္လည္း အိပ္ခ်င္ေနတတ္တဲ့အခ်ိန္ေတြမွာ အဖြားရဲ႕ အား ဘား မား ေအာ္သံေၾကာင့္ ခဏ ခဏ လန္႔ႏိုးခဲ့ရတယ္။

စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းတာက လူနာေစာင့္မရွိတဲ့ အား ဘား မား အဖြားကို ဆရာဝန္ေတြ ဂ႐ုစိုက္ၾကပံုပါ။ အသိမကပ္တာမို႔ ဆန္ျပဳတ္လိုအရာကို အဖြားမနက္စာစားတယ္။ ဆန္ျပဳတ္ထည့္တဲ့ခြက္ကလည္း ခပ္ေသးေသးမို႔ နည္းနည္းေလးသာ ပါမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ အသိမကပ္တဲ့အဖြားကို ေဖာ္ေရြတဲ့ ဆရာဝန္မေလးႏွစ္ေယာက္က မနက္စာေခ်ာ႔ၿပီးခြံ႔ေနၾကတာကို အံ့အားတသင့္နဲ႔ ၾကည္ႏူးဖြယ္ျမင္ေတြ႔ရတာပါ။ အသက္ႏွစ္ဆယ္စြန္းစြန္းအရြယ္ ႏုႏုငယ္ငယ္ဆရာဝန္မေလးႏွစ္ေယာက္က အဖြားကို တ႐ုတ္လိုႏႈတ္ဆက္လိုက္ ျမႇဴလိုက္ ၿပံဳးျပလိုက္ ထမင္းေကၽြးေတာ့မယ္လို႔ေျပာၿပီး ပါးစပ္ဟဖို႔ အာ … အာ နဲ႔ ကေလးတစ္ေယာက္လို စိတ္ရွည္ရွည္ ေခ်ာ႔ေကၽြးေနတဲ့ ျမင္ကြင္းက ကၽြန္မအတြက္ ၾကည္ႏူးစရာပါ။

တစ္ဦးက အဖြားကို  အာလို႔ ပါးစပ္ဟခိုင္းၿပီး တဇြန္းခပ္ေကၽြးခ်ိန္ က်န္တစ္ဦးက အဖြားရဲ႕ လည္မ်ိဳ နား နားၾကပ္ကပ္ထားတယ္။ ပထမေတာ့ ဘာေၾကာင့္မွန္း ကၽြန္မနားမလည္ေပမယ့္ နားၾကပ္ကပ္ထားတဲ့တစ္ေယာက္က ေနာက္တစ္လုတ္ကိုခြံ႔ဖို႔ေျပာမွ ခြံ႔တဲ့ဆရာဝန္မက အဖြားကို အာလို႔ ပါးစပ္ဟခိုင္းၿပီး ခြံ႔တယ္။ ခြံ႔ၿပီးရင္ ျမန္ … ျမန္ … ျမန္ လို႔ ဝါးဟန္လုပ္ၿပီး ဝါးစားမ်ိဳ ခ်ခိုင္းတဲ့ အမူအရာေတြကို ေတြ႔ေတာ့မွ ဘာေၾကာင့္ လည္မ်ိဳ နား နားၾကပ္ကပ္နားေထာင္သလဲဆိုတာကို ကၽြန္မနားလည္ခဲ့တာ။ အဖြား အစာတလုပ္မ်ိဳခ်ၿပီးမွ ေနာက္တစ္လုပ္ကို ခြံ႔ခိုင္းဖို႔ လည္မ်ိဳနား နားၾကပ္ကပ္ထားတာကို နားလည္ခဲ့တာ။

ဒီလိုမွမလုပ္ရင္ အသိမရွိတဲ့အဖြား အစာသီးႏိုင္တယ္။ အစာေတြ အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းထဲပိတ္ေနရင္ ပိုဒုကၡေရာက္ႏိုင္တယ္။ အဖြားလို လူနာရွင္အနားမွာမရွိ ၊ အသိလည္းမရွိတဲ့ လူနာကို သူတို႔လို ဆရာဝန္ေတြရဲ႕ အေသးစိတ္ကေလးကအစ ဂ႐ုစိုက္မႈအတြက္ ကၽြန္မၾကည္ႏူးရတာပါ။ စိတ္ထဲကေန ဒီဆရာဝန္မေလးေတြကို ခ်ီးက်ဴးမိတယ္။ သူတို႔ဟာ အလုပ္သေဘာအရ လုပ္ေနတာထက္ တကယ့္ကို အဖြားအေပၚဂ႐ုတစိုက္ ေပ်ာ္ေအာင္ ၊ စားခ်င္စိတ္ရွိေအာင္ ၾကင္နာစြာျပဳစုေနတာ ျမင္ရတဲ့ကၽြန္မ ၾကည္ႏူးမိတယ္။ အဲဒီေဆး႐ံုမွာ Special Nurse ငွါးမလားလို႔ ကၽြန္မကို လာေမးတဲ့သူမရွိသလို Special Nurse လည္းမထားဘူး။ ဝါ့ဒ္ထဲတာဝန္က်တဲ့ ဆရာဝန္နဲ႔ သူနာျပဳေတြကပဲ အလွည့္က် ျပဳစုလုပ္ကိုင္သြားၾကရတာ။

ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးမွာ ကၽြန္မအေမကို သတိရမိတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ပုဂၢလိက ေဆး႐ံုတစ္ခုမွာ အစာအဆိပ္သင့္ၿပီး ဝမ္းေလၽွာလို႔ ေဆး႐ံုတက္ခဲ့ရတဲ့ ကၽြန္မအေမဟာ ေဆး႐ံုတက္စက အေကာင္းႀကီး လမ္းေလၽွာက္ႏိုင္ ၊ အသိရွိရွိနဲ႔ စားႏိုင္ ၊ ေသာက္ႏိုင္ ၊ စကားေတြေျပာႏိုင္ပါရက္နဲ႔ လူနာရွင္ျဖစ္တဲ့ သားသမီးေတြ ႏိုင္ငံရပ္ျခားေရာက္ေနလို႔ အနားမွာ လူနာေစာင့္မရွိတဲ့အေမ့ကို Special Nurse ေန႔ညငွါးခိုင္းတယ္။

ဒီလိုနဲ႔ အေမဟာ ေဆး႐ံုေပၚ ဝမ္းဆက္ေလၽွာရာက ရက္ပိုင္းအတြင္း သတိလစ္သြားတယ္။ ေဆး႐ံုမွာ ေငြႀကိဳသြင္းထားတာမို႔ ၊ အမ်ိဳးေတြကိုလည္း စိတ္မပူနဲ႔ ျပန္ေကာင္းလာမယ္ေျပာတာမို႔ အမ်ိဳးေတြက ကၽြန္မတို႔သားသမီးေတြ အေဝးကစိတ္ပူမွာစိုးလို႔ သတိလစ္ေနတာကို ျပန္မေျပာဘူး။ ႏွစ္ပတ္ေလာက္ေနလို႔ သတိျပန္မလည္လာဘဲ တကိုယ္လံုး ေဖာေရာင္ေနေတာ့မွ ကၽြန္မတို႔ကို အမ်ိဳးက အသိလွမ္းေပးခဲ့တာ အေျခအေနမေကာင္းဘူးတဲ့။

အမ်ိဳးေတြကိုေမးေတာ့ ဘာေရာဂါမွန္းမသိသလို ၊ ဆရာဝန္ေတြကလည္း မေျပာဘူး ၊ Special Nurse ေတြကလည္း မသိဘူးလို႔ေျပာတယ္တဲ့။ ကၽြန္မေလယာဥ္လက္မွတ္ခ်က္ခ်င္းစီစဥ္ၿပီး အေမ့ဆီလိုက္ေတာ့ အသိမရွိတဲ့ အေမ့နားမွာ ဝတၳဳဖတ္ေနတဲ့ Special Nurse ကိုေတြ႔ခဲ့တယ္။ အေမ့ေရာဂါအေၾကာင္း ေမးေတာ့ တုန္တုန္လႈပ္လႈပ္နဲ႔ ဘာမွမရွင္းျပႏိုင္ဘူး။ ဘာေတြ on ထားသလဲဆိုတာလဲ မေျပာႏိုင္ဘူး။ တေန႔ထက္တေန႔ တိုးတက္လား ၊ ဆိုးရြားလာလားဆိုတာလည္း မသိဘူး။ ဝါ့ဒ္ကနာ႔စ္နဲ႔ ဆရာဝန္ေတြကိုေမးေတာ့လည္း ကၽြန္မနားမလည္တဲ့ ေဆးပညာမို႔လို႔ မရွင္းျပႏိုင္ဘူးဆိုေတာ့ ကၽြန္မထေသာင္းက်န္းမွ အေမ့တာဝန္ယူတဲ့ ဆရာဝန္ႀကီးဆိုတာကို အေရးတႀကီး ဖုန္းေခၚေပးတယ္။

နာရီပိုင္းအတြင္း ဆရာဝန္ႀကီးကိုယ္တိုင္ ကၽြန္မတို႔ကို လာေတြ႔မွ အေမဟာ ဝမ္းေလၽွာရင္း ေက်ာက္ကပ္ထိသြားတာျဖစ္ေၾကာင္း ၊ အခ်ိန္မီေက်ာက္ကပ္မေဆးရင္ အသက္မမီႏိုင္ေၾကာင္းနဲ႔ အခုေတာင္မွ အသက္မီလိမ့္မယ္လို႔ မေသခ်ာေၾကာင္းဆိုတာေတြ သိခြင့္ရခဲ့တာပါ။ အိမ္နဲ႔ နီးနီးနားနား အေမတက္တဲ့ မဟာၿမိဳင္ေဆး႐ံုမွာ ေက်ာက္ကပ္ေဆးတဲ့စက္မရွိဘူး။ ကိုယ့္ေဆး႐ံုမွာမရွိတဲ့စက္နဲ႔ လူနာကုသမႈလိုတယ္ဆိုတာကို လူနာနဲ႔ လူနာရွင္ေတြ (ကၽြန္မတို႔အမ်ိဳးေတြ)ကို အသိမေပးဘဲ ပိုက္ဆံကို ရသေလာက္ လူနာဆီက ညာယူရင္းဒီေလာက္ထိ လူနာအေျခအေနဆိုးသြားခဲ့တာကို အဲဒီဝါ့ဒ္က ဆရာဝန္က သူၾကည့္ခ သံုးေသာင္းေလၽွာ့ေပးတာကလြဲရင္ ဘာမွ တာဝန္ယူတာမ်ိဳး ၊ ေတာင္းပန္တာမ်ိဳး ၊ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္တာမ်ိဳးေတြ မလုပ္ခဲ့ပါဘူး။

ကၽြန္မဆိုလိုတာက တာဝန္ယူမႈနဲ႔ တာဝန္ခံမႈအပိုင္းေတြကို ႏိႈင္းယွဥ္ျပခ်င္တာ။ တာဝန္ယူတဲ့ေနရာဟာ လူနာေစာင့္မရွိလည္း တာဝန္သိၿပီး တာဝန္ယူတယ္။ တာဝန္မယူတတ္သူေတြက သူတို႔ေၾကာင့္ မွားယြင္းသြားပေစဦး ဘာမွတာဝန္ယူမႈ မရွိပါဘူး။ ေျပာင္းလဲသင့္ၿပီဆိုတဲ့အထဲမွာ စိတ္ဓါတ္ေတြ အဓိက ေျပာင္းလဲပစ္ရမယ္ဆိုရင္မွားမလား။ တာဝန္ယူမႈနဲ႔ တာဝန္ခံမႈေတြ ၊ တာဝန္သိတတ္မႈဆိုတဲ့ စိတ္ဓါတ္ေတြဆီေရာက္ဖို႔ ေျပာင္းလဲပစ္ရမယ္ဆိုလည္း တာဝန္မယူတတ္သူေတြရွိေနသမၽွ တာဝန္မဲ့မႈေတြ ရွိေနမွာပဲ။

ကံေကာင္းေထာက္မစြာ အဲဒီေဆး႐ံုကေငြေပးဆင္းခဲ့ၿပီး ေဆး႐ံုေျပာင္းကုသခဲ့တဲ့ အေမ ေသကံမေရာက္အသက္မေပ်ာက္ခဲ့ပါဘူး။ အေမအသက္မရွင္ခဲ့ရင္ေတာင္ အဲဒီေဆး႐ံုနဲ႔ အဲဒီဆရာဝန္ေတြကို တရားစြဲဖို႔ ကၽြန္မမွာ အစီအစဥ္မရွိပါဘူး။ တာဝန္မဲ့သူေတြ မ်ားေနတဲ့အရပ္မွာ ဘယ္ေလာက္ပဲမွန္ေနပေစ အခ်ိန္နဲ႔ေငြေတြ ရင္းႏွီးၿပီး အမွန္တရားကို ဘဲဥအစရွာသလို လိုက္ရွာေနရဦးမွာမို႔ ဒီလူေတြနဲ႔ လံုးဝမ်က္ႏွာခ်င္းမဆိုင္ခ်င္တာ ၊ မပတ္သက္ခ်င္တာ ၊ ခပ္ကင္းကင္း ေနလိုက္ခ်င္တဲ့စိတ္ေတြေၾကာင့္ပဲ ဘာမွ အရွည္ အရွည္ မလုပ္ျဖစ္ေတာ့ဘူး။

တိုးတက္တဲ့ႏိုင္ငံနဲ႔ မတိုးတက္တဲ့ႏိုင္ငံ ဘာေတြကြာေနသလဲဆို ခံယူခ်က္ေတြနဲ႔ လုပ္ရပ္ေတြ ၊ စိတ္ေနစိတ္ထားေတြ၊ တာဝန္ခံလုပ္ကိုင္မႈေတြ ကြာေနတာပါ။ ဆရာဝန္ဆိုတဲ့အလုပ္မွာ သင္ယူထားတဲ့ပညာေတြအျပင္ လူနာအေပၚထားတဲ့ ေမတၱာ ၊ လူနာကို အသက္သာဆံုးျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ ေစတနာေတြမရွိဘဲ လူနာနဲ႔ လူနာရွင္ေတြ စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ ကုသမႈေတြ မေပးႏိုင္ဘူးဆိုတာ ကၽြန္မလက္ေတြ႔ သိခဲ့ရၿပီေလ။ လူနာနဲ႔လူနာရွင္တိုင္းဟာ တာဝန္ခံၿပီး တာဝန္ယူတတ္တဲ့ဆရာဝန္ ၊ ပညာသာမက ေမတၱာနဲ႔ ေစတနာပါစြက္ၿပီး ကုသေပးေနတဲ့ ဆရာဝန္ေကာင္း ၊ ေဆးဝန္ထမ္းေကာင္းေတြနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေတြ႔ဆံုၾကပါေစလို႔ ဆုေတာင္း႐ံုမွတပါး အျခားမတတ္ႏိုင္ၿပီေလ။

ရတု (Burmesehearts.com)